Więź z nastolatkiem. Trudna sprawa...?

15 maja obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Rodziny. W tym dniu zwracaliśmy szczególną uwagę na to, jak ważne jest dla nas bycie częścią rodziny, a także na potrzebę zadbania o nasze więzi z bliskimi. Tak łatwo się to mówi – zadbajmy o więzi… A jeśli właśnie jesteśmy rodzicami dziecka, które zaczyna wchodzić w okres dojrzewania? Wówczas może się okazać, że hasło „zadbaj o więzi” staje się po prostu wyzwaniem! Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które mogą być pomocne w tej nowej dla rodziców, ale i dla nastolatków, sytuacji: 

1. Uszanuj potrzeby i emocje nastolatka: dla nastolatka bardzo ważne jest poczucie niezależności - chce czuć, że sam o sobie decyduje. Stąd pojawia się często bunt przeciwko ustalonym przez rodziców regułom. Warto wówczas zastanowić się, co możemy zrobić, aby dać dziecku poczucie autonomii (np. czasem może zrezygnować z obiadu u babci; jeśli chce grać w koszykówkę zamiast w piłkę nożną, to może zmienić rodzaj uprawianego sportu, itp.). Bardzo istotne jest również zrozumienie emocji nastolatka. Jego drażliwość i wybuchy złości są bowiem trudne także dla niego. Oczywiście, nie można pozwolić mu na wyładowywanie swoich emocji na otoczeniu, okażmy mu jednak zrozumienie. 

2. Nie zawężaj granic jego wolności: nałożenie na nastolatka kolejnych obostrzeń, nakazów i zakazów po prostu nie zadziała. Bardziej może się natomiast sprawdzić danie mu małego kredytu zaufania i możliwość samodzielnego poznawania świata. Nastolatek powinien mieć oczywiście świadomość reguł i obowiązek ich przestrzegania, natomiast my z czasem powinniśmy dawać mu coraz większe pole do działania. Pamiętajmy, że jeśli przyjmiemy strategię zacieśniania granic, bunt nastolatka po prostu może się nasilić. 

3. Toleruj jego znajomych: jeśli mamy jakieś uwagi odnośnie ich wyglądu czy zachowania, pamiętajmy, by złagodzić ton głosu i ostrożnie dobierać słowa. Zbyt ostra krytyka może być odebrana przez nasze dziecko bardzo osobiście i spowodować gwałtowny wybuch złości, a następnie wycofanie się z kontaktu z nami. Jeśli natomiast okaże się, że grupa, w której obraca się nasze dziecko nie jest dla niego odpowiednia, najlepiej będzie z nim o tym porozmawiać. Nie krytykujmy jednak jego znajomych, ale najpierw poznajmy motywy, jakimi kieruje się nasze dziecko przyjaźniąc się z nimi. Dopiero wówczas delikatnie wskażmy na elementy zachowania jego przyjaciół, które nas niepokoją. 

4. Wysłuchaj jego problemów: jeżeli pokażemy swojemu dziecku, że chętnie słuchamy i zapamiętujemy to, o czym nam opowiada, wzrosną wówczas nasze szanse na to, że się przed nami otworzy również następnym razem. 

5. Ustal reguły i konsekwentnie ich przestrzegaj: ważne jest, żeby nie zostawiać dziecku nieograniczonej wolności. Powinniśmy jasno określić granice i przestrzegać się tych ustaleń. Jeżeli dziecko chce coś z nami wynegocjować (np. wyjście na całonocne urodziny do koleżanki), nie mówmy „nie, bo nie!”, „nie, bo ja tak mówię!”. W zamian za to spróbujmy podjąć rozmowę na argumenty – przedstawmy swoje, wysłuchajmy tych podawanych przez dziecko. Dopiero wtedy podejmijmy decyzję i wówczas już nie dawajmy wciągnąć się w dyskusję. 

6. Toleruj niegroźne sposoby wyrażania siebie: nigdy nie ośmieszajmy gustu naszego dziecka. Nawet jeżeli sądzimy, że zachowuje się dziwacznie, potraktujmy jego styl bycia jako formę poszukiwania własnego „ja”. Dopóki dziecko zachowuje granice bezpieczeństwa i higieny osobistej, pozwólmy mu eksperymentować. 

7. Pomóż mu radzić sobie z napięciem emocjonalnym: buzujące emocje i narastająca frustracja powodują, że nastolatkowi bardzo ciężko dojść do ładu z samym sobą. Rodzice powinni

wówczas zapewnić mu odpowiednie wsparcie. Nie gańmy dziecka za nerwowość, gdyż ono samo nie ma jeszcze skutecznej kontroli nad swoimi zachowaniami. Jednocześnie definitywnie zabrońmy nastolatkowi wyżywania się na innych oraz używania agresji. Wytłumaczmy mu jakie konsekwencje niesie ze sobą takie zachowanie i jak wpływa na osoby w jego otoczeniu. 

8. Okaż nastolatkowi swoje zainteresowanie: zainteresuj się upodobaniami swojego dziecka. Popytaj go jaka jest jego ulubiona piosenka, zespół, gra komputerowa. Zacieśnisz łączącą Was więź, jeżeli będziesz mieć pojęcie o tym czym interesuje się Twoja pociecha. 

9. Pozwól mu na udział w życiu rodziny: zaproponuj nastolatkowi udział w podejmowaniu rodzinnych decyzji (takich o niewielkim znaczeniu), np. gdzie pojechać na wakacje, co robimy w weekend, co gotujemy na niedzielny obiad. Dzięki temu zobaczy, że liczymy się z jego zdaniem i poczuje się przez nas doceniony. Bądźmy jednak ostrożni z relacjami „partnerskimi”. Dziecko nie jest naszym kolegą i potrzebuje poczucia, że rodzice mają kontrolę. 

10. Zmień sposób rozmowy z nim: przede wszystkim należy zamienić się w słuchacza. Jeżeli dziecko przyjdzie do nas zwierzyć się ze swojego błędu, nie krytykujmy go za to dodatkowo. W zamian za to udzielmy nastolatkowi wsparcia. Powiedzmy, że faktycznie zachowanie to nie było odpowiednie, ale dobrze, że sam wyciągnął z tego właściwe wnioski na przyszłość. Warto także powstrzymać się od krzyku - mimo, iż daje on wyraz naszej frustracji, napędza on również złość i agresję. Dobrym nawykiem w kontakcie z nastolatkiem jest umiejętność żartowania z codziennych sytuacji – oczywiście, powstrzymajmy się ze swoim humorem w momentach poważnych rozmów lub ustalania reguł. Nie zwracajmy się też do nastolatka jak do malucha – to brzmi nienaturalnie. Starajmy się też powstrzymać się od przywoływania wspomnień ze swojego dzieciństwa w celu przyrównania ich do obecnych czasów i sposobu funkcjonowania naszego dziecka - nie wniosą one nic do zmiany jego postępowania. 

A teraz najważniejsza informacja: okres dojrzewania też minie! Dlatego weźmy kilka głębokich oddechów i przygotujmy się na dojrzewanie naszego dziecka. Mamy przecież z czego się cieszyć – nasza pociecha powoli wkracza w dorosłość :) 

~MM 

Źródło:http://www.minikozetka.pl/10-zasad-pomocnych-relacji-nastolatkiem-u-progu-dojrzewania/

Zdjęcie:Designed by Pressfoto / Freepik